ایران، با تنوع جغرافیایی خود از بیابانها و مناطق خشک و کمآب، تا دریاچهها، برکهها و رودخانههای خود، یک زمینه غنی از طبیعت فراهم کرده است. در این میان، یکی از جاهای مشهور و معروف، دریاچه ارومیه است که سالها به دلیل خشکشدنش مورد توجه بود.
تا چند سال پیش، دریاچه ارومیه به گونهای خشک شده بود که افراد میتوانستند راحتا پای خود را بر روی زمین خشکش بگذارند و خاک از کف دریاچه خشک ارومیه بلند میشد. اما اکنون، این دریاچه به حالت آبی زیبا و سابقهی پرآبی خود بازگشته است.
در کنار این دریاچه، دریاچه گهر نیز یکی از آثار طبیعی زیبا و دیدنی است. این دریاچه از جاذبههای چشمنواز استان لرستان محسوب میشود. مسیر آبی این دریاچه از کوهستان تاپله و گردنه پنبه کال در استان لرستان آغاز میشود و به جایی دورافتاده میرود تا زیباترین جلبه طبیعت و زندگی را کامل کند.
کجاست دریاچه گهر
یکی از جواهرات طبیعی دیدنی در دورود، دریاچه گهر است که بدون لنگه و با عمق چهار متری شگفتانگیزی دارد. این دریاچه با چشمهها و آبشارهای خود، جاذبهای است که هر کسی آرزو میکند به نزدیکی آن برود و زیبایی آن را از نزدیک مشاهده کند.
مبدأ تاریخی آن را قطعی نمیتوانم بیان کنم، اما به نظر میرسد سابقه طولانی داشته باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتم به سوی دریاچه گهر دورود بروم و گزارشی از آن تهیه کنم. در گزارش اول، ایزابلا لوسی برد، معروف به ایزابلا بیشاپ، جهانگرد و نویسنده و عکاس انگلیسی، در سال ۱۸۹۰ به این منطقه سفر کرد و ماهها به مطالعه درباره آن پرداخت.
در پایان این مسافرت، دریاچه گهر که به عنوان دریاچه ایران نیز شناخته میشود، به تدریج در دید غربیها شناخته شد. معتقدند که شکلگیری این دریاچه به دلیل زمینلرزهای بوده است که در نهایت یک سنگریزش بزرگ دره را مسدود نگه داشته و باعث شکلگیری این دریاچه زیبا شده است.
همچنین، گسل زاگرس در همین ناحیه لنگر انداخته است. در گزارش دوم، آ-رودلر، یک زمینشناس اتریشی حدود ۱۰۰ سال پیش، در سال ۱۸۸۸ میلادی و در دوران حکومت قاجار به ارتفاعات زاگرس در استان لرستان سفر کرد. او از راه الیگودرز به این دریاچه زلال نگاهی انداخت و اولین عکس مستند از دریاچه گهر را در سال ۱۸۹۱ گرفت.
رودخانه تاپله به دریاچه گهر جریان دارد و از همان لحظه اسم «نگین اشترانکوه / نگین زاگرس» را در گوشها آویخته است. به گفته محلیها، برای رسیدن به معشوق خود باید هفت خان رستم را طی کنید تا به دریاچه آبی لرستان برسید که سواحل ماسهای و صحرهای دارد.
دریاچه گهر به دو بخش کله گهر و کره گهر تقسیم میشود و با کوهستان دورتادورش به زیبایی و استثنائی بینظیری دارد.
چگونگی کشف دریاچه گهر
بسیاری از گردشگران خارجی، به دریاچه گهر لرستان با نام “دریاچه ایران” شناخته میشود. این شناخت بر اساس توصیفهای زنگلیسی به نام ایزابلا لوسی بیشاپ صورت گرفته است، که در سال ۱۸۹۰ میلادی به مدت سه ماه در این منطقه تحقیقات انجام داد و به مسافت ۱۰۰۰ کیلومتر از اطراف آن راهپیمایی کرد.
اما اسناد تاریخی معتبر نشان میدهد که دریاچه گهر لرستان برای اولین بار توسط یک زمینشناس اتریشی به نام آ- رودلر کشف شده است. آ- رودلر در سال ۱۸۸۸ موفق به ارتفاعات زاگرس فتح کرده و سپس دریاچه گهر لرستان را کشف کرد. این زمینشناس در زمان کشف از سمت الیگودرز به حرکت کرده بود. از آن زمان، دریاچه گهر به نام “دریاچه ایران” در بین اروپاییان شناخته میشود. با توجه به تعداد زیاد گردشگرانی که سالانه به این منطقه سفر میکنند تا دریاچه گهر لرستان را بازدید کنند، این دریاچه به لقب “نگین گردشگری اشترانکوه” افتخار دارد.
بر اساس اظهارات، دریاچه گهر لرستان احتمالاً در نتیجه وقوع یک زمینلرزه بزرگ شکل گرفته و ممکن است به علت لغزش زمین، سنگریزش و حرکت گسل به وجود آمده باشد.
در حال حاضر، دریاچه گهر لرستان روی گسل اصلی کنونی زاگرس واقع شده است. در سال ۱۸۹۱ میلادی، اولین و قدیمیترین تصویر مستند از دریاچه گهر لرستان توسط گردشگر فرانسوی به نام ژان ژاک دومرگان تهیه شد.
تفریحات دریاچه گهر
طبیعتگردی: این منطقه خود به تنهایی یک مقصد طبیعتگردی مطلوب است. از کاشانه خانه خارج شده و به تماشای مناظر خیره میشوید. طبیعتگردی در اطراف این دریاچه، از ارتفاعات کوهستانی تا آبهای آرام دریاچه گهر آغاز میشود.
قایقسواری: اگرچه ممکن است در حال حاضر قایقی در دریاچه گهر دورود دیده نشود، اما شنیدهایم که قایقسواری در این دریاچه ممکن است باشد. این تجربه میتواند با قایقسواری در دریاچههای دیگر قابل مقایسه باشد. حتی اگر نه، احتمالاً میتوان این تفریح را در دیگر دریاچههای مجاور ادامه داد.
ماهیگیری: دریاچه گهر دورود یک منطقه معروف برای ماهیگیری است. انواع مختلفی از ماهیان قزلآلا، سیاهی، زردپری و مارآبی در این دریاچه زیستگاه دارند. با مجوز ماهیگیری، میتوانید این تجربه را به یادگار ببرید.
عکاسی: زیبایی طبیعی این منطقه، به خصوص دریاچه گهر، آن را به یک مقصد عالی برای عکاسی تبدیل کرده است. رنگهای روشن آبی دریاچه، سبزیجات اطراف و کوههای اطراف، اینجا را به یک مکان فوقالعاده برای گرفتن عکسهای زیبا تبدیل کرده است.
کوهنوردی: با پوشیدن کفش کوهنوردی و لباسهای گرم، میتوانید به کوهستانهای اطراف دریاچه صعود کنید. این تجربه نه تنها به شما امکان مشاهده مناظر خیرهکننده را میدهد بلکه احساس آزادی و نزدیکی به طبیعت را نیز به شما ارائه میدهد.
بهعلاوه، توصیه میشود که در فصلهایی از سال مانند اواخر بهار تا اواسط تابستان، این تجربه را آغاز کنید تا از آب هوای تازه و خوش آب و هوا بهرهمند شوید و لحظاتی لذتبخش را در این منطقه پایگاه بگذارید.
